Als een werknemer langer dan 2 jaar ziek blijft, kijkt het UWV bij 104 weken van ziekte of de werknemer arbeidsongeschikt is of niet. Als het UWV constateert dat een werknemer arbeidsongeschikt is, ontstaat er in principe recht op een uitkering uit hoofde van de WIA (wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen). Er is uitsluitend sprake van arbeidsongeschiktheid als een werknemer door ziekte of beperkingen minder dan 65% van zijn oorspronkelijke inkomen kan verdienen.
Hierbij maakt de wetgever een onderscheid tussen:
- werknemers die nog geen 20% van hun oorspronkelijke inkomen kunnen verdienen en waarbij er ook geen zicht op is dat zij binnen een paar jaar meer dan die 20% kunnen verdienen. Het maakt hierbij niet uit of er ergens een baan beschikbaar is. Het gaat om de theoretische mogelijkheid op medische gronden. Deze groep komt in het onderdeel van de WIA dat de IVA heet (regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten), hoeft niet meer te solliciteren en krijgt een uitkering van 75% van het gemaximeerde SV-loon.
- werknemers die nog tussen de 20% en 65% van hun oorspronkelijke inkomen kunnen verdienen of minder dan 20%, maar waarbij dan wel verwacht mag worden dat dit binnen afzienbare tijd meer dan 20% zal worden. Deze groep kan dus theoretisch nog (deels) werken en heeft een sollicitatie- en re-integratieplicht. Deze groep wordt ingedeeld in het deel van de WIA dat de WGA heet (Regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) en krijgt, na een loongerelateerde WGA-uitkering van maximaal 2 jaar, voor de resterende tijd een uitkering die afhankelijk is van de benutting van de door het UWV vastgestelde restverdiencapaciteit.
Bij de WGA heeft de werknemer dus nog arbeidsvermogen. Er moet daarom door zowel de werknemer als de werkgever alles aan worden gedaan om deze werknemer zijn arbeidsvermogen zo goed mogelijk te laten benutten. De wetgever heeft hierbij de werkgever financieel geprikkeld er alles aan te doen deze werknemer (het liefst nog binnen de eerste 2 jaar van ziekte) te helpen re-integreren. De werkgever krijgt hierbij (een deel van) de uitkeringslast, vermeerderd met een opslag voor onder andere de uitvoeringskosten van het UWV, van de eerste 10 uitkeringsjaren toegerekend in de vorm van een premie. De hoogte van deze premie wordt op eenzelfde soort wijze vastgesteld als bij de Ziektewet. Nu is deze premie echter afhankelijk van de WGA-uitkeringslast van (ex)werknemers die tijdens een loondienstverband bij de werkgever ziek zijn geworden en aan wie het UWV een WGA-uitkering heeft toegekend. Het gaat hier om heel forse bedragen, die wel kunnen oplopen tot € 300.000 per arbeidsongeschikt geworden werknemer. Ook hier geldt dat het UWV het recht, de hoogte en de duur van de uitkering bepaalt en de werknemer begeleidt.
Eigenrisicodrager WGA
Net als bij de Ziektewet kan de werkgever ervoor kiezen zelf verantwoordelijk te zijn voor het betalen van de uitkering en het helpen re-integreren van de werknemer. Er hoeft dan geen opslag voor uitvoeringskosten door het UWV te worden betaald en de werkgever kan zelf actief de begeleiding (laten) oppakken, in plaats van afhankelijk te zijn van het overbelaste UWV. Maar anders dan bij de Ziektewet, blijft het UWV hier wel zelf het recht op de uitkering, de hoogte ervan en ook de duur bepalen. Omdat het werknemers betreft die vaak ontslagen worden nadat de WIA-uitkering ingaat en de werkgever nog 10 jaar (financieel) verantwoordelijk blijft, verwatert de band van de werkgever met de (dan ex-) werknemer na verloop van tijd. Daarbij heeft de werkgever al 2 jaar loon doorbetaald terwijl de werknemer ziek was en wil de werkgever zich richten op waar hij zelf kennis van heeft: ondernemen. Daarom wordt het begeleiden en helpen re-integreren van de werknemer vaak uitbesteed aan gespecialiseerde ondernemingen die dit dagelijks doen. Advance is zo’n bedrijf.
Hoe we samen met de werkgever en de werknemer proberen een arbeidsongeschikte werknemer weer helpen om te proberen terug te keren in het arbeidsproces leest u hier.